Over Nieuwe Wijn en Oude Zakken in de Tarot

Credo quia Absurdum (Ik geloof omdat het absurd / onmogelijk / irrationeel is).

Bedrijfsnaam van Ana Fragateiro en Tiago Pimentel

Ik volg veel Tarotblogs want ik ben altijd benieuwd naar de inzichten van andere tarotisten. Eén van die blogs wordt geschreven door een (erg fanatieke) man die zich al 45 jaar bezig houdt met de Tarot en cursussen geeft in de US. Hij post soms 2 blogs per dag, heel uitgebreid en ook heel leerzaam. Zijn specialiteit is de Crowley Tarot en ik vind het altijd leuk en nuttig om zijn stukjes te lezen.

Echter, in een recente post hield hij een soort tirade tegen ‘al die jonge mensen die maar denken dat ze zomaar iets kunnen gaan doen met de Tarot’. Of het nu ging om het creëren van een nieuw deck, het schrijven van blogs of het geven van cursussen & consulten. “Die jonge lui wisten niks want ze hadden zich nergens in verdiept en ze hielden zich ook niet aan ‘de oorspronkelijke symboliek’. Maar ondertussen probeerden ze wel iets te verdienen en/of zichzelf in ’the picture’ te plaatsen door stukjes te schrijven…“

Ik was een beetje teleurgesteld. Maar ook geïrriteerd. En wel om de volgende redenen:

1. Vernieuwing is niet gelijk aan oplichting

Het zeker waar dat er veel mensen zijn die ethisch gezien een grens overschrijden en geld proberen te verdienen aan kwetsbare mensen door ze een toekomstvoorspelling op de mouw te spelden. Maar dit staat los van (zowel jonge als oude) mensen die creatief bezig zijn met de Tarot en deze hierdoor vernieuwen.

2. De Tarot is niet iemand’s bezit

De Tarot is niet iemand’s bezit. Het is er voor iedereen en iedereen mag ermee doen wat hij of zij wil

3. ‘Oorspronkelijke’ wijsheid bestaat niet

Er bestaat geen ‘oorspronkelijke’ symboliek of ‘oude’ wijsheid. Al die symboliek en wijsheden die zogenaamd ‘oorspronkelijk’ zijn, zijn in de tarot gestopt door mensen die ook ooit eens jong waren en ook creatief met de Tarot werkten. Bovendien zijn een aantal van deze ‘gerenommeerde’ occultisten niet bepaald smetvrij als het gaat om ethisch verantwoord handelen. Dit geldt voor alle decks en alle occulte genootschappen vanaf het moment dat de Tarot het levenslicht zag (en dat is al in de 15e eeuw dus best al een tijd!).

Om een paar voorbeelden te noemen: Eteilla en Gebellin hebben de Egyptische mythologie in de Tarot benadrukt. Gebellin vertelde dat deze ‘oude’ kennis uit een Egyptisch boek kwam dat ooit was ‘gered’ uit een door brand geteisterde bibliotheek in Alexandrië. Eteilla beweerde dat hij de geheimen van de Tarot van een oude Italiaanse waarzegger uit Piedmonte had gekregen.

Lévi en Waite probeerden de Tarot te verenigen met de Joodse, Theosofische, Alchemistische en Christelijke traditie. Waite heeft eerst de Theosofische benadering geprobeerd, maar vond dat niks. De Kabbalah had een tijdje zijn interesse, maar hij heeft hier later wat meer afstand van genomen. Met andere woorden, Waite was ook op zoek en was ook aan het experimenteren met de Tarot. De ‘oorspronkelijke’ kennis had hij ook niet in huis. Hij las veel en probeerde veel (en discussieerde veel, want zelf dacht hij namelijk wel dat hij alle kennis in huis had 😉

Paul Foster Case, Arthur Edward Waite and Eliphas Lévi

De Golden Dawn claimde een oud manuscript te bezitten (maar dit is zeer discutabel en hoogstwaarschijnlijk verzonnen door Westcott). Aleister Crowley zei de kennis te hebben ontvangen van een Egyptische geest (via zijn vrouw) Hij leunde zwaar op ‘kennis’ van Edward Kelly en John Dee, die deze op hun beurt weer hadden vergaard door het contact met Engelen.

Paul Foster Case heeft naar eigen zeggen alle wijsheid tijdens seances onder begeleiding van een mysterieuze ‘Meester R’ gekregen, nadat hij out of the blue door een vreemdeling was benaderd toen hij bij een bushalte stond te wachten op de bus naar zijn werk….

Eteilla, William Wynn Westcott, John Dee and Edward Kelly

En zo kan ik nog wel even doorgaan (en dat zal ik ook zeker doen maar dan in een volgend blogstukje).

Het wil niet zeggen dat deze mensen niet gepassioneerd en serieus waren en dat ze niet ‘geloofden’ in wat ze deden. In tegendeel, ze hebben een enorme bijdrage geleverd! Maar wanneer er nu iemand zou komen met één van deze claims zouden we ze voor gek verklaren terwijl we bovengenoemde occultisten toch heel ‘credible’ vinden, enkel en alleen omdat ze ‘oud’ en ‘oorspronkelijk’ zijn.

Samuel Lidell Mathers van de Golden Dawn

De ‘oude’ auteurs hebben erg veel werk verzet en veel kennis gedeeld. Het is super leuk en ook goed om terug te gaan naar hun tijd en hun publicaties en te zien hoe zij de symboliek verklaarden. Door de geschiedenis te kennen, kun je het heden beter begrijpen (en de toekomst vormen zoals het gezegde gaat). Maar je kunt ook met het hedendaagse bewustzijn de Tarot vernieuwen en misschien verduidelijken. Niks is zeker, behalve verandering (om er nog maar eens een cliché tegenaan te gooien).

Een mooi voorbeeld van vernieuwing

Het Terra Volatile Tarot deck van Tiago Pimentel en Ana Fragateiro

Een prachtig voorbeeld van hoe de Tarot vernieuwt en van de creativiteit, kennis en kunde van (jonge) mensen is het Terra Volatile Tarot deck, ontworpen door twee designers (Ana Fragateiro en Tiago Pimentel) die in 2016 hun 9-5 baan opzegden en zich gingen richten Alchemie, Esoterie en Tarot, iets dat al een hobby van hen allebei was.

Ten eerste is het ontwerp esthetisch gezien super mooi! Maar dat niet alleen; Ana en Tiago hebben zich erg goed verdiept en hebben vervolgens een 5e ‘kleur’ aan het deck toegevoegd namelijk ‘vaten’ die het element ether toegewezen krijgt. Ze schrijven daarover:

“De Vaten belichamen de Kwintessens, een hemelse substantie die de verschillende rijken van de werkelijkheid met elkaar verbindt en alle vier de klassieke elementen in een harmonieus evenwicht bindt…

“Visueel kunnen de kaarten direct verwijzen naar de Duitse verluchte tekst Splendor Solis van Salomon Trismosin. De symboliek van de meeste kaarten volgt echter niet de volgorde of de algemene iconografie van het boek. We hebben ervoor gekozen om verschillende benaderingen te volgen vanuit verschillende alchemistische concepten en mythologische of psychologische perspectieven….

De tarot zelf heeft zijn eigen en gevestigde symboliek die in bepaalde opzichten de meest gerespecteerde alchemistische premissen behelst. Het was onze taak om een redelijke overeenstemming te vinden zodat we ons eigen gevoel konden volgen.

Dit is tenslotte een holistisch nieuw deck dat tot doel heeft je handvatten te geven voor je eigen zelfontdekking en je intuïtie te leren volgen, want daar ligt de sleutel.

Ana Fragateiro en Tiago Pimentel

Tevens is er de mogelijkheid om een aantal extra kaarten of ‘expansies’ toe te voegen. Je kunt zelf beslissen welke kaarten je wel of niet nog extra in het deck wilt stoppen. En hiermee kun je dus het Tarot deck afstemmen naar eigen inzicht. Ik vind dit echt een super goed idee. Wanneer je alle kaarten zou gebruiken (dus inclusief de extra kleur en de expansies) dan heb je een deck met 107 kaarten. En allemaal even mooi en zorgvuldig gemaakt.

Een aantal extra tarotkaarten uit het Terra Volatile tarot deck
Er zijn 15 ‘extra’ of ‘alternatieve’ Tarotkaarten waar je je deck mee kunt aanvullen

Wat ik vaak mis aan Tarot decks, is een begeleidend boek of uitleg. Veel decks worden inderdaad ‘esthetisch’ ontworpen of met een bepaald thema (katten, filmsterren, Tatoo’s etc.) maar er ontbreekt een beschrijving van de intentie of de symboliek waardoor het voor degene die het deck wil kopen en gebruiken wel eens moeilijk is (hierin moet ik de ‘oude’ zak dan wel gelijk geven). Maar Ana Fragateiro en Tiago Pimentel hebben naast een boek dat je kunt bestellen, ook een heel uitgebreide website met voor elke kaart een beschrijving van de symboliek en een keywoordenlijst. Tevens hebben ze een site met een glossarium waar je alchemistische symbolen kunt opzoeken.

Twee grote Arcana kaarten uit het Terra Volatile Tarot deck
Twee prachtige voorbeelden van de grote arcana kaarten uit het Terra Volatile Tarot deck

En als klap op de vuurpijl ontwerpen ze ook nog ‘hippe’ kleding geïnspireerd door Alchemie en bedrukt met Alchemistische symbolen.

Website van Ana Fragateiro en Tiago Pimentel
Check ook de (kleding) shop van Ana en Tiago

Voor wat het waard is: ik ben heel erg onder de indruk en word heel blij van de passie van deze mensen alsmede van hun creativiteit & vakmanschap! En ik laat de oude zakken lekker mopperen!

Zie hier hun Website met de uitgebreide beschrijvingen van het Terra Volatile Tarot

Zie hier hun Website met het glossarium en de kleding

Geschiedenis van de Tarot: Mythes en Mysteries Ontrafeld

“Waar komt de Tarot vandaan?” Dankzij de inspanningen van auteurs, wetenschappers en tarot enthousiastelingen als Stuart Kaplan, Franco Pratesi, Michael Dummett, Paul Huson, Mary K. Greer en vele anderen hebben we een zeer goed en uitgebreid overzicht van de geschiedenis van de Tarot als kaartspel en divinatie methode. In het blogstukje over het allereerste Tarot deck kun je lezen hoe Stuart Kaplan in de jaren ’70 bewijs vond voor dit allereerste Tarot deck (daterend uit 1424) in de Bibliotheque Nationale van Parijs.

In de eeuwen voor ons leefden er echter vele mythes en mysteries over de oorsprong van de Tarot; De Tarot zou ‘bedacht’ of ‘doorgegeven’ zijn via:

  • De Oude Egyptenaren
  • De Roma en Sinti (voorheen: Zigeuners)
  • Een geheimzinnige Alchemist (De Graaf van St. Germain)
  • De Tempeliers
  • De oprichter van het geheime genootschap ‘De Rozenkruizers’ (Christian Rosenkreuz)

Maar ook tegenwoordig nog zijn er auteurs die geloven dat ze iets op het spoor zijn, zoals bijvoorbeeld Robert Swiryn die een – overigens zeer goed en boeiend – boek heeft geschreven waarin hij uitlegt dat de oorsprong van de Tarot is terug te vinden in geschiedenis van de Catharen.

Lees verder “Geschiedenis van de Tarot: Mythes en Mysteries Ontrafeld”

Tarotkaart Pentakels 5 en de minderbroeders

Soms is een tarotkaart lekker duidelijk en ‘makkelijk’ te interpreteren. Dat zijn de kaarten waar ik niet zo hard over na hoeft te denken en dus besteed ik dan ook minder tijd aan het uitpluizen van de herkomst van de symboliek & betekenissen. Eén van die kaarten is voor mij Pentakels 5. Ik heb al tijden geleden mijn ‘draai’ aan deze kaart gegeven en ben altijd zeker wanneer hij in een legging opduikt. Maar toch werd ik pas geleden – zoals het altijd gaat: per toeval – weer getriggerd om weer eens naar de basisbetekenissen van deze kaart te gaan kijken. En dat leverde weer een aantal inzichten op die ik graag wil delen.

Lees verder “Tarotkaart Pentakels 5 en de minderbroeders”

De Mystieke Wijnpers en Pentakels Tien

Pentakels 10 komt de laatste tijd veel op mijn pad. Een tijdje geleden bekeek ik de kaart weer eens goed, en merkte toen pas dat het symbool op de mantel van de oude man eigenlijk nergens wordt toegelicht. Ik heb de vraag gesteld op de socials en er kwamen een aantal theorieën en suggesties:

  • Het is een vruchtbaarheidssymbool (granaatappel en sprieten)
  • Het is een astrologisch symbool : twee maansikkels en de (split van het ram?) teken
  • Alchemistisch embleem
  • Een (familie) wapen
  • Het is geen symbool, alleen versiering

Toen ik op You Tube iemand hoorde zeggen dat hij dacht dat het symbool op de mantel van de oude man een Wijnpers is, vond ik dat heel ver gezocht. De man in kwestie had wel een plaatje gevonden van een middeleeuwse wijnpers die hier precies op leek, en dus heb ik opgezocht wat de wijnpers zou kunnen symboliseren.

Lees verder “De Mystieke Wijnpers en Pentakels Tien”

Tarotkaart De Hogepriester en de paradox(en) van Eliphas Lévi

“Religie is de collectieve poëzie van grote zielen. Haar verzinsels zijn meer waar dan de Waarheid zelf; Uitgestrekter dan oneindigheid; duurzamer dan de eeuwigheid; Met andere woorden, ze zijn in wezen paradoxaal”

Eliphas Lévi

Tarotkaart ‘De Hogepriester’ houdt mij al enige tijd bezig; Toen ik begon met het bestuderen van de Tarot vond ik het de minst sympathieke kaart. En ook toen ik al heel wat had geleerd en gelezen over de Tarot bleef ik het een vervelende kaart vinden. Alhoewel ik hem niet meer zo onsympathiek vind, vind ik hem wel nog steeds moeilijk. Vooral omdat er vaak erg verschillende, niet ‘logische’ en ook (naar mijn mening) een beetje nietszeggende betekenissen aan worden toegekend.

Echter, het laatste jaar is daar verandering in gekomen. Vooral omdat ik weer het werk van de ‘oude’ occultisten ben gaan lezen. Ook de boeken van auteurs die tijdgenoot waren van Waite – of een generatie na hem – heb ik weer uit de kast getrokken en met andere ogen bekeken. Ik houd nu eenmaal net zoveel van oude als van nieuwe dingen!

Lees verder “Tarotkaart De Hogepriester en de paradox(en) van Eliphas Lévi”

Een Rode Yod op Pentakels Zes?

Wanneer je Tarotkaart Pentakels Zes uit het Rider-Waite-Smith deck goed bekijkt, dan zie je een klein rood ‘labeltje’ bij de zak van de bedelaar met de blauwe mantel. Heeft dit rode dingetje een betekenis? Is het een Yod? Of iets anders?

Lees verder “Een Rode Yod op Pentakels Zes?”

Over het ‘denken’ van de ziel en de zwaarden in de Tarot

De ziel denkt nooit zonder een mentaal beeld

Aristoteles

Telkens als ik ergens een quote tegenkom, denk ik aan een Tarotkaart. Dat is ook niet zo raar aangezien de Tarot bestaat uit een dik pak one-liners van ‘de dingen die je moeder altijd zei’ tot aan uitspraken van de grote filosofen en natuurwetenschappers. Maar, omdat de oude Grieken een grote invloed hebben gehad op ons huidig denken en handelen, heb je bij hen in elk geval altijd prijs!

Tarotcard Two of Swords

Toen ik deze quote van Aristoteles las, had ik als eerste Zwaarden Twee in mijn hoofd. Maar toen ik mij wat meer ging verdiepen in de achtergrond van deze quote, kwam ik tot een leuk inzicht wat betreft de zwaarden in de Tarot

Lees verder “Over het ‘denken’ van de ziel en de zwaarden in de Tarot”

Zoveel Tarot decks, zoveel Yods: De Toren

Op een aantal kaarten in de Tarot kun je ‘yods’ vinden. De Yod is de tiende Hebreeuwse letter en betekent ‘de creatieve hand van God’. De Yod als letter wordt door occultisten die de Golden Dawn als systeem volgen toegekend aan kaart IX de Heremiet. De yod staat op een aantal kaarten afgebeeld: De Azen, de Toren, de Maan en op sommige decks ook op de Zon. Daar representeert het een ‘goddelijke vonk’. Over de Yod kun je meer lezen in het artikel ‘To Yod or Not‘, hier wil ik graag dieper ingaan op het aantal Yods dat op Tarotkaart ‘De Toren’ voorkomt. Dit verschilt namelijk per deck en dat is geen toeval! Elke occultist had eigen redenen om precies dat aantal Yods op de kaart weer te geven. Ik heb er een paar op een rijtje gezet voor decks die ik zelf bezit, maar er zijn er vast nog veel meer verschillen!

Lees verder “Zoveel Tarot decks, zoveel Yods: De Toren”

De Staf van de Dwaas en het getal 37

De Tarot zit vol met symboliek. In hoeverre sommige symboliek er altijd al in heeft gezeten, weten we niet zeker maar is niet waarschijnlijk. De Tarot lijkt in de eerste instantie ontworpen als spel, als kunstzinnig cadeau ter ere van huwelijken van de hoge adel en misschien ter promotie van het Renaissance gedachtengoed. Wat we wel weten, is dat de occultisten die er sinds de 18e eeuw mee aan de slag zijn gegaan, er superveel hermetische en occulte symboliek in hebben gestopt. Eliphas Levi, Arthur Edward Waite, Paul Foster Case en Aleister Crowley zijn een aantal goede Tarot-bekenden die zich in het bijzonder hebben uitgeleefd.

Wanneer je het Rider-Waite-Smit deck goed bestudeert, zul je zien dat geen blaadje of pennestreepje per toeval is gezet! Sommige Tarotisten vinden het niet nuttig om al deze symboliek uit te pluizen. Anderen vinden het te ver gezocht en ongeloofwaardig. Ik vind het persoonlijk super leuk om te doen en het helpt mij ook echt bij de interpretatie van de kaarten. Ze komen voor mij zo meer tot ‘leven’.

In dit stukje wil ik graag een inzicht delen over de hoek waarin de staf van de Dwaas is gepositioneerd. Die is namelijk precies 37 graden! 37 graden is de gemiddelde ‘normale’ lichaamstemperatuur van de stoffelijke Mens. “Mens” lijkt dus een belangrijk keyword. Wanneer we de dit getal opzoeken in de naslagwerken over Gematria, komen we heel veel interessante associaties tegen die ons aan “De Dwaas” doen denken!

Lees verder “De Staf van de Dwaas en het getal 37”

Tarotkaart V De Hogepriester: Sympathiek of niet?

“Verwacht niet dat je de waarheid van anderen hoort, noch ziet, of in boeken leest. Zoek de waarheid in jezelf, niet zonder jezelf”

Pjotr Demjanovitsj Oespenski

Aan het begin van de cursus “Tarot & Jung” doe ik altijd een oefening waarbij de studenten één of meerdere tarotkaarten kiezen die ze ‘vervelend’, ‘moeilijk’, of ‘onsympathiek’ vinden. Alhoewel het natuurlijk per persoon verschilt, staat de Hogepriester steevast in de top 3 van onsympathieke kaarten (vaak samen met IV De Keizer en XII De Dood). Wanneer je dit op Jungiaanse wijze benadert, zou de verklaring kunnen zijn dat die antipathie niet van ons zelf is, maar van onze voorouders. Ze is in het collectief onbewuste terecht gekomen en dat is de reden dat wij erop een negatieve manier ‘op aanslaan’.

Zo is de Dood natuurlijk iets dat al teruggaat tot de oermens, een instinctief gevoel dat we het moeten vermijden en dat het gevaarlijk en eng is. De Duivel en de Hogepriester zijn kaarten die we over het algemeen minder sympathiek vinden doordat we meer dan 2000 jaar kerkgeschiedenis achter de rug hebben waarin we als collectief bang zijn gemaakt voor de Duivel. De Hogepriester doet ons denken aan de (Christelijke) geestelijken die veel macht hadden en ons in het gareel wilden laten lopen d.m.v. preken over hel en verdoemenis. Dogma’s, misbruik, mishandeling, straf, inquisitie… dit dragen wij – in het Westen in elk geval – allemaal mee in onze rugzak in het vakje ‘onbewust’. De behandeling die veel van onze voorouders hebben gekregen – met name vrouwen – is niet mooi! Ze zijn op zijn minst ernstig beperkt in hun vrijheid en ontwikkeling.

Lees verder “Tarotkaart V De Hogepriester: Sympathiek of niet?”