De Tarot en de tempel(s) van Salomon

Model van de tempel van Salomon met tarotkaarten de Hogepriesteres, Gerechtigheid en de Hogepriester

Op een aantal Tarotkaarten zijn de figuren afgebeeld tussen twee pilaren. Het duidelijkst is Tarotkaart II De Hogepriesteres; Zij zit volgens Waite tussen de pilaren ‘Boaz’ en ‘Jachin’ die horen bij ‘de Mystieke Tempel’. Maar wat is precies die Mystieke tempel? En waar komt de symboliek vandaan? Heeft de tempel echt bestaan? De sleutel is volgens vele mythes en mysteries de legende van Koning Salomon die ergens in het jaar 1000 v. Chr. een tempel liet bouwen op een berg in Jeruzalem. Deze tempel is sindsdien de motivatie en inspiratie geweest voor vele mensen – om zowel ‘goede’ als ‘slechte’ dingen te doen. Om het mysterie te ontrafelen, moeten we wel een stukje de (bijbelse) geschiedenis induiken…

Het Begin: De Tempel van Koning Salomon

Het is ongeveer 900 jaar voor Christus. Koning David (de David die Goliath had verslagen toen hij nog een arme jonge herder was) is overleden. De zoon van Koning David heet Salomon en hij wordt de nieuwe leider van de Israëlieten. “Salomon” betekent “Vrede”. En toen hij de nieuwe koning werd, vroeg god hem wat hij wilde hebben. Hij antwoordde dat hij de wijsheid in hart en hoofd wilde hebben om mensen te kunnen beoordelen en het vermogen onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad.

God was zeer in zijn nopjes met dit “bescheiden” verzoek en gaf Salomon wijsheid in hart en hoofd. En als kers op de taart ook nog succes en rijkdom! God zou er nog bij hebben gezegd dat er na Salomon nooit meer een koning zou komen die zo wijs en zo succesvol zou zijn. En god hield woord, want overal ter wereld werd Salomon geprezen. Ook in de Koran, volgens welke god hem ook het vermogen zou hebben gegeven om over zowel de natuur als over de geesten en demonen (“djinns”) te heersen. In de Koran werd Solomon “Suleiman” genoemd en hij had als bijzondere ‘superpower’ het vermogen om de wind te bevelen en met Vogels te spreken.

Het oordeel van Salomon, schilderij van Nicolas Poussin uit 1648
“Het Oordeel van Salomon” van Nicolas Poussin (1648)

Salomon zorgde ervoor dat alle volkeren die in het “beloofde land” woonden nader tot elkaar kwamen. Hij richtte een groot en indrukwekkend leger op met een grote cavalerie en een strijdwagen corps. Hij liet een gigantische vloot bouwen om handel te kunnen drijven met diverse landen die aan de Rode Zee lagen.  Onder zijn leiding werd Jeruzalem 2 keer zo groot. Op de berg “Zion” liet hij een enorm paleis voor zichzelf, zijn 700 vrouwen en 300 bijvrouwen bouwen. Hij kon het niet helpen: deze vrouwen waren allemaal cadeaus van diverse koningen en hij moest ze toch ergens laten. Voor 1 speciale vrouw (de dochter van een Egyptische Farao) liet hij een apart paleis bouwen.

In het vierde jaar van zijn koningschap liet hij een tempel bouwen. Deze tempel was qua afmetingen helemaal niet zo indrukwekkend (zijn eigen paleis was 4 keer groter). Maar de afwerking en versiering was ongekend. De binnenkant was volledig bekleed met ceder hout en de buitenkant rijkelijk versierd met goud. Op het plein voor de tempel (in zuidoostelijke richting) werd een groot bassin geplaatst dat rustte op 12 bronzen stieren.

Fictieve voorstellingen van de tempel van Salomon
Zo zou de tempel van Salomon eruit hebben kunnen gezien

Twee grote holle bronzen pilaren werden voor de ingang opgetrokken, aan elke kant 1. De Pilaren stonden vrij en waren niet bedoeld om iets te ondersteunen. De bovenkant van deze pilaren openden in een lotus of lelie vorm gedecoreerd met slingers van granaatappels. De man die deze huzarenstukjes had gerealiseerd heette Hiram Abiff en hij was de zoon van een weduwe. Hij gaf de pilaren een naam: de zuidelijke pilaar heette “Jachin” (rechtop / stabiel / ondersteunend) en de noordelijke pilaar heette “Boaz” ( kracht/versterken/ in hem is kracht). Waarschijnlijk moest je de woorden in 1 zin lezen: “Hij (god) zal (de tempel) oprichten in zijn kracht”. In de bijbel verdwijnt deze Hiram Abiff hierna stilletjes van het toneel. Maar later zal hij opduiken in vele legenden en mysterieuze rituelen en verhalen. 

Binnenin de tempel werd de Ark des verbonds bewaard, een object dat zo heilig was dat niemand hem zondermeer aan kon raken zonder gelijk te sterven. Hij speelde de hoofdrol in het verhaal van de slag om Jericho waar hij volgens de bijbel de muren deed vallen. De Ark was een kist van Acacia hout bedekt met goud. Deze werd “bewaakt” door 2 cherubijnen en een grote bronzen slang. De Ark was verscholen onder een sluier. Oorspronkelijk bewaarde deze kist de tabletten met de 10 geboden, de staf van Aaron en een pot met manna waarmee men zich voedde gedurende de periode in de woestijn. De Israëlieten hadden deze jaren lang met zich mee gedragen terwijl ze in de woestijn zwierven en ze vertegenwoordigde hun geloof in en de aanwezigheid van god. Ook deze Ark zou nog de komende duizenden jaren terugkeren in de mythen van Joodse en christelijke culturen.

Salomon is meer geworden dan de wijze koning uit “het oordeel van Salomon”. Hij wordt door de jaren heen verbeeld als een magiër die occulte gaven bezat. In een kabbalistische legende wordt verteld dat hij een demon oproept om een bevriende koning naar de zeven kamers van de hel te begeleiden om daarna verslag uit te kunnen brengen wat zich allemaal afspeelt in de onderwereld. Hij figureert ook in “Sprookjes van 1001 nacht” waar hij zijn beroemde zegelring gebruikt om een geest een paar eeuwen lang op te sluiten in een fles.

De Zegelring is afkomstig uit de hemel en werd hem geschonken door god. Het ontwerp bestaat uit twee driehoeken : 1 die omhoog wijst en 1 die omlaag wijst. Eromheen is een cirkel en in het midden staan de woorden: “De grootste naam van god”. De zegel van Salomon is een geliefd ontwerp van munten in de Arabische wereld en natuurlijk kennen wij het ook als de Davidster op de vlag van het huidige Israël

De vier (of vijf?) tempels van Salomon

Wanneer je zoekt naar de symboliek van (de tempel) van Salomon valt het op dat er wordt gesproken van vier tempels. Hoe zit dit precies? Ook hier moeten we een stukje ‘geschiedenis’ induiken;

Of de ‘eerste’, oorspronkelijke tempel echt heeft bestaan, weten we niet. Want de enige teksten die erover gaan komen uit het Oude Testament. Daarin staat dat de tempel (samen met de stad) in het jaar 586 v. Chr. werd vernietigd door de Assyriërs. Dit volk kwam oorspronkelijk uit Mesopotamië en rond deze tijd deden ze veel veroveringen en besloeg hun rijk een groot gebied waaronder Turkije, Georgië, het gebied rond de Perzische Golf en delen van Egypte. De Assyriërs verbanden de gehele (Joodse) bevolking van Jeruzalem naar Babylon (ja inderdaad naar de oevers van de rivier zoals in het liedje van Boney M.)

Vlak hierna, in 520 v.Chr.  werden de Assyriërs weer verslagen door de Perzen. Zij bouwden op de plek waar de tempel van Salomon had gestaan een nieuwe tempel: de tempel van Zerubbabel. Jeruzalem zou de komende 200 jaar Perzisch blijven.

Model van De Tempel van Zerubabel

Maar toen kwam Alexander de Grote en onder zijn leiding kwam het gehele Midden Oosten onder de macht en de culturele invloed van de Grieken te staan. Een paar honderd jaar later – we zitten nu in ongeveer 60 V. Chr. – rukten de Romeinen op die – zoals we weten –  het stokje van de Grieken overnamen. De Romeinen noemden het gebied rondom Jeruzalem “Palestina”. Jeruzalem kwam 30 jaar later onder leiding van Koning Herodes, een Jood die loyaal was aan de Romeinen.

De tempel van Zerubbabel had de inmiddels verstreken 500 jaar van oorlog en verwaarlozing niet goed doorstaan. Maar in plaats van de tempel te vernietigen, liet Herodes een deel staan en integreerde dit in een nieuwe tempel. Dit was dus tempel nummer 3.


Model van de tempel van Herodes (tempel nummer 3) in het Israel museum in Jeruzalem

Je verwacht het niet…….. maar binnen een eeuw was de tempel van Herodes ook alweer vernietigd. Je zou zeggen dat men het wel op zou geven. En in zekere zin was dit ook zo. Want de 4e tempel “bestond” niet echt.

Het was een visionaire tempel. Het is de Tempel van Ezechiël en deze staat tot in detail beschreven in de bijbel. De profeet Ezechiël was 1 van de bannelingen die door de Assyriërs naar Babylon waren verdreven. Daar had Ezechiël een visioen dat de tempel van Salomon zou herrijzen uit zijn ruïnes en zou worden hersteld in volle glorie. Deze tempel was in feite een uitdrukking van het verlangen naar de tijd van Koning Solomon en staat symbool voor een verloren ideaal. De tempel van Salomon is voor het Joodse volk, maar ook voor andere volkeren in de wereld, een legende geworden die mensen nog honderden (zelfs duizenden) jaren zou blijven inspireren en een grote trekpleister zou worden voor pelgrims van allerlei pluimage.

In 636 na Christus veroverden de Arabieren Jeruzalem en bouwden een 5e tempel op de plek waar de tempel van Salomon ooit zou hebben gestaan. De plek was ook voor Moslims heilig en zij noemden het “al-bayt al-maqdis” (het heilige huis). De reden hiervoor was, dat Mohammed jaren eerder een visioen had gehad waarin hij vanaf deze plek opsteeg naar het paradijs. Op deze plek, op de heilige berg, werd dan ook een grote moskee gebouwd: de Al Aqsa Moskee. Na een aantal eeuwen van gevechten en een aantal van de eerste ‘Kruistochten’ werd de ‘Tempelberg’ in 1099 weer door de Christenen heroverd. En vanaf dit moment begint pas het echte mysterie;

Een groepje ex-kruisvaarders die dachten lekker rustig van hun pensioen te gaan genieten werd overgehaald om naar Jeruzalem af te reizen en een soort ‘bodyguards’ van de (christelijke) pelgrims te worden.

Hun hoofdkwartier zou worden gevestigd op de Tempelberg, waar ze de Tempel van Salomon in ere zouden herstellen. En zo kwam het dat op 1e kerstdag 1119, Hugo van Payns en nog een stuk of 10 andere ridders in de heilige grafkerk te Jeruzalem een eed aflegden waarbij ze zworen genoegen te nemen met een armzalig loontje, alleen kleding te dragen die gedoneerd werd en te allen tijde de pelgrims te beschermen die naar het heilig land reisden. In januari 1120 werd “De Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomon” – kortweg “De Orde van de Tempeliers” – officieel aan de “buitenwereld” geïntroduceerd.

Het zegel van de Tempeliers verbeeldde hoe arm ze waren: zo arm dat ze met zijn tweeën een paard moesten delen

We weten hoe het de Tempeliers is vergaan en kennen – dankzij Dan Brown – ook alle ‘complottheorieën’ die de laatste 30 jaar weer zijn afgestoft en erg populair werden. Eén van die theorieën is, dat de Tempeliers ‘Het Geheim van Salomon’ onder de ruïnes van de tempel hebben gevonden, en de Kerk daarmee chanteerden. Het ging om zowel ‘fysieke’ schatten en relikwieën, alsook filosofische en spirituele geheimen.

Salomon ‘symboliek’ en Vrijmetselarij

Alhoewel de vrijmetselaars oorspronkelijk als groep waren ontstaan in de middeleeuwen uit daadwerkelijke metselaars, of steenwerkers, was er sinds het begin van de 18e eeuw geen “plebse arbeider” meer gewenst in de officiële loges. De Vrijmetselarij bestond uit saaie-rijke-mannen clubjes waar weinig kraak of smaak aan zat. Tot 1737 ….. want toen begon een Schotse vrijmetselaar (Andrew Michael Ramsay) het saaie – en beetje gewoontjes aandoende imago –  van de vrijmetselaars wat op te vijzelen. Hij introduceerde het idee dat de oorspronkelijke vrijmetselaars eigenlijk gevluchte Tempeliers waren die na terugkomst geheime genootschappen hadden opgericht. De missie van de Tempeliers was het herstellen van de tempel van Salomon geweest en om zich te beschermen tegen de vijandige moslims hadden ze een systeem van geheimtaal en rituelen ontworpen. En het waren alleen de huidige Schotse vrijmetselaars die dit systeem nog wisten. Hij schreef een boek waarin hij zei dat “elke vrijmetselaar een tempelier was”. Deze opmerking kreeg vleugels waarna het hek echt van de dam was. Vanaf die tijd werd gedacht dat de Vrijmetselaars zowel de eerder genoemde fysieke “schatten” en relikwieën van de Tempeliers hadden bewaard (waaronder het gebalsemde hoofd van jezus, de ark des verbonds, de heilige graal), als ook filosofische en religieuze “geheimen” van het Universum.

Dit, alsmede de opleving van occulte ideeën en systemen (waaronder de Tarot) aan het einde van de 18e eeuw, heeft ervoor gezorgd dat wij nu in ons Rider-Waite-Smith deck allerlei (vrijmetselaar) symbolen herkennen, waaronder de ‘Tempel van Salomon symboliek”.

Tarot en de Tempel(s)

Natuurlijk herkent iedereen gelijk de 1e tempel van Salomon in de beschrijving als die van de Hogepriesteres. In het Waite-Smith deck staan ook de letters ‘B’ en ‘J’ (Boaz en Jachin) op de pilaren. Duidelijker kan het niet. De granaatappels zijn afgebeeld op de sluiers achter haar. In de bijbelse beschrijving waren het slingers van granaatappels die de zuilen decoreerden. Op de kaart is het verwerkt in de sluier. Volgens de oorspronkelijke beschrijving werd het ‘geheim’ (Ark des verbonds) ook verborgen onder een sluiter. De Sluier achter de Hogepriesteres is ook bedoeld om iets te verbergen. Je kunt op de Tarotkaart echter nog wel iets zien, namelijk WATER. Het water staat voor het onbewuste, hetgeen dat in jou zelf zit maar tegelijkertijd ook voor jou verborgen is.

Tarotcard The High Priestess from the RWS deck

Verder herkennen wij in de beschrijving(en) ook Koning Salomon zelf, en wel in Tarotkaart ‘Gerechtigheid’. De figuur zit ook tussen twee pilaren. Hij heeft controle over de wind (Het Zwaard, dat een echte ‘superpower‘ is!). Bovendien heeft de figuur “de wijsheid in hart en hoofd om mensen te kunnen beoordelen en het vermogen onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad”. Gerechtigheid gaat over het hart en het hoofd : niet alleen de letter van de wet maar ook billijkheid en compassie moeten meewegen. Gerechtigheid betekent dat je op vele manier naar iets kunt kijken: van binnenuit, van buitenaf, van onderaf en van bovenaf. Eerlijk zijn naar jezelf en naar anderen kan ook alleen als je jezelf goed kent (als je ‘weet’ wat er zich achter de sluier bevindt…)

Tarotkaart 'Gerechtigheid' uit het Waite-Smith Tarot deck

Tot slot zijn er nog de pilaren op Tarotkaart V De Hogepriester; Dit lijkt een beetje een vreemde eend in de bijt, maar ook hier zit een ‘Salomon’ symbool in verwerkt, namelijk de sleutels aan zijn voeten.

De Sleutel van Salomon‘ is een Middeleeuws boek dat vol staat met allerlei magische spreuken en bezweringen. Dezen worden toegeschreven aan Koning Salomon. Zoals eerder gezegd werd hij ook gezien als een Magiër die met de hulp van God toegang had tot allerlei kennis; Het werk dat – naar alle waarschijnlijkheid – geschreven is in de periode tussen 1000 en 1400 na christus biedt een soort handleiding voor het oproepen van geesten uit de hel, praten met de doden, het vervaardigen van amuletten en allerlei alchemistische en magische formules.

Van oudsher wordt de sleutel gezien als symbool voor het hebben ‘van toegang’ (tot kennis, controle, macht). De sleutels liggen aan de voeten van de Hogepriester en dat wil zeggen dat hij dit behoorlijk goed onder de knie heeft. Een belangrijke voorwaarde is namelijk, dat je de ‘experimenten’ uit het boek alleen kan volbrengen als je zelf ‘vrij bent van kwaad’. Alleen dan geniet je – net zoals Koning Salomon – de bescherming van god.

Tarotkaart V "De Hogepriester" of "Hierophant" uit het Rider-Waite-Smit deck

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.