Soms komen er van die woorden op je pad die meteen iets aanraken. Zo’n woord was voor mij Ubuntu. Het is een Afrikaans begrip dat zoveel meer is dan alleen een filosofie – het is een levenshouding. Ze is humanistisch van aard, een soort zachte kracht die zegt:
Ik ben omdat wij zijn
Of in het Zulu:
Umuntu ngumuntu ngabantu ( “Een persoon is een persoon door andere mensen“)
Nu het bijna 22 april is (de dag van de Aarde) en er in de USA een oranje clown het kleine beetje menselijkheid & compassie dat we nog hadden probeert te elimineren, kwam het woord weer bij mij op.
Ubuntu is geworteld in het geloof dat alles en iedereen met elkaar verbonden is — niet alleen mensen, maar ook dieren, de natuur en zelfs de aarde zelf. Alles komt voort uit dezelfde bron. Ubuntu plaatst de gemeenschap, of zelfs de mensheid als geheel, in het hart van ons bestaan.
Dat betekent niet dat het individu niet wordt gezien of gewaardeerd — integendeel! Ware verbinding ontstaat juist doordat we elkaar echt zien. Ubuntu herinnert ons eraan dat onze individualiteit het helderst straalt in relatie tot anderen.
Een voorbeeld: in veel Westerse culturen leren we dat wederkerigheid direct is. Iemand trakteert jou op koffie? Dan trakteer jij de volgende keer. Iemand helpt jou verhuizen? Dan help jij hen als zij iets nodig hebben. Klinkt logisch, toch?
Maar in Ubuntu-gebaseerde culturen werkt het vaak anders. Een vreemde kan je zomaar op koffie trakteren, en als jij zegt: “Maar ik ken je niet — hoe kan ik iets terugdoen?”, dan kan het antwoord zijn:
“Je hoeft het niet aan mij terug te geven. Doe gewoon iets aardigs voor iemand anders.”
Het draait niet om directe ruil, maar om een cirkel van vriendelijkheid, een onzichtbare draad van goedheid. Het komt altijd terug, al is het niet per se van de persoon die jij hebt geholpen. Het stroomt als universele karma — een golf die zich blijft verspreiden. Mooi toch?
Ubuntu brengt ook het idee met zich mee dat als je een ander pijn doet, je ook jezelf pijn doet. Alles is verbonden. Als de aarde lijdt, lijd jij ook. En als iemand anders bloeit, til je daar zelf ook op mee. Ubuntu moedigt ons aan goed te doen voor anderen, omdat jouw welzijn diep verstrengeld is met dat van hen. Het is geen regel van buitenaf — het komt voort uit oprechte compassie.
In Ubuntu bloeit de menselijkheid in relatie tot anderen. Het draait om empathie, zorg, mededogen en solidariteit. En wanneer iemand iets verkeerd doet, is het belangrijker om diegene te helpen groeien en het goed te maken dan om te straffen. Vergeving en herstel zijn belangrijker dan wraak.
Tarot & Ubuntu – Een Spirituele Brug
Mijn hoofd denkt natuurlijk meteen aan Tarot — haha! Tarot is een typisch westerse spirituele tool. Het richt zich vaak op jou: jouw groei, jouw heling, jouw pad. Het duikt in de relatie tussen je bewuste en je onbewuste, en helpt je met meer bewustzijn door het leven te bewegen.
In die zin kan Tarot vrij individualistisch aanvoelen, terwijl Ubuntu — net als veel oosterse spirituele tradities — draait om het collectieve, de gedeelde bron, en onderlinge verbondenheid. Maar weet je? Deze paden sluiten elkaar niet uit.
Je kunt helemaal je eigen spirituele pad bewandelen, jezelf ontwikkelen, je dromen volgen — én tegelijk vriendelijk, gul en open zijn voor anderen, zelfs als zij je niets terug kunnen geven. Dat is Ubuntu in beweging.
Tarotkaarten die Ubuntu weerspiegelen
Als ik een paar Tarotkaarten zou moeten noemen die de geest van Ubuntu weerspiegelen, dan zijn dit de eerste die in me opkomen:
- 10 van Bekers – Liefde, harmonie en emotionele vervulling binnen de gemeenschap of familie. Dit is Ubuntu in het dagelijks leven.
- 3 van Bekers – Viering, vriendschap en verbondenheid. De vreugdevolle, sociale energie van Ubuntu.
- De Ster (XVII) – Heling, hoop en een diep gevoel van verbondenheid met iets groters dan jezelf. Een prachtige spirituele spiegel van de kern van Ubuntu.
De Ubuntu Tarot Spread – “Ik ben omdat wij zijn”
Deze spread heb ik speciaal ontworpen voor de dag van de aarde! Trek na het schudden van je deck vier kaarten en leg ze met de klok mee in een ruitvorm.
Kaartposities:
- Ik ben
→ Wat is jouw essentie op dit moment?
(Waar sta jij als individu?) - Wij zijn
→ Hoe verbind jij je met anderen? Wat bieden je relaties en je gemeenschap jou?
(Wat leer je van je vrienden, familie, collega’s of omgeving?) - Wat ik geef
→ Wat breng jij in de kring? Hoe beïnvloed jij de mensen om je heen?
(Jouw rol, jouw aanwezigheid, jouw energie.) - Samen groeien
→ Hoe kunnen jij en jouw gemeenschap samen groeien?
(Inzichten om verbinding en gezamenlijke ontwikkeling te versterken.)
Tot Slot
Deze spread is prachtig om te gebruiken als je je even wat los voelt van anderen — of juist als een uiting van dankbaarheid voor de mensen die jou dragen. Je kunt hem alleen doen of samen met een vriend(in) — vaak ontstaan er dan hele mooie gesprekken.
En onthoud: je hoeft het niet allemaal alleen te doen.
In de geest van Ubuntu:
“Jouw licht laat het mijne stralen.”
(En laten we eerlijk zijn… dat is eigenlijk de Kluizenaar in disguise, toch?! 😉)
