Je kunt in boeken en op websites vaak Tarot correspondenties vinden: Planeten, Hebreeuwse letters, Goden, Elementen en Dierenriemtekens worden toegekend aan de kaarten. Maar wat zegt het nou eigenlijk? Dat vragen meerderen zich af!
Ik ken mensen die vinden dat dit allemaal te ’theoretisch’ is, dat het bij het duiden van de Tarot toch vooral gaat om gevoel en intuïtie. Het leren van correspondenties is saai en het voegt niks toe omdat je dan alleen maar met je hoofd bezig bent en niet met je gevoel.
Ik ben het daar niet mee eens, in die zin, dat het alleen maar uit je hoofd leren ook inderdaad niks toevoegt. Maar dat het begrijpen en leren van symboliek niks met gevoel te maken heeft, dat is naar mijn mening niet waar. Er zitten namelijk zoveel mooie, oude en archetypische verhalen achter die symboliek die – misschien in ‘onze’ tijd in mindere mate – je onbewuste aanspreken. En hierdoor ga je de kaarten naar mijn mening echt voelen en gaan ze ook veel meer leven! Je leert zo weer analoog te denken, iets dat men vroeger als vanzelfsprekend beschouwde maar wat wij in onze tijd weer moeten ‘leren’. Van hieruit kun je ervoor zorgen dat je tijdens het duiden van de kaarten niet alleen maar bezig bent met het projecteren van je eigen gevoelens en ervaringen (iets dat bijna onmogelijk volledig te voorkomen is, maar wat je als Tarotist natuurlijk wel moet vermijden!)
En ja, het kost wat moeite en is flink leeswerk. Maar het is ook ontzettend leuk! Neem nou De Dwaas: De Golden Dawn kende deze kaart toe aan de planeet Uranus. Uranus werd in 1781 ontdekt en werd vernoemd naar de Griekse God Ouranos. Het is traditie dat planeten de Romeinse naam krijgen van hun Griekse evenknie-Goden. Dat maakt het dan soms een beetje verwarrend. Maar gelukkig lijken in dit geval de namen flink op elkaar.
De God Ouranos dus, waarom hoort die bij de Dwaas? Laten we eens kijken naar het ‘scheppingsverhaal’ uit de oude Griekse Mythologie!
Chaos
Het ontstaan van het heelal wordt tegenwoordig verklaard door te wijzen op de oerknal, een gebeurtenis waarbij in één enkel ogenblik alle materie is ontstaan waarvan alles en iedereen gemaakt is. De oude Grieken dachten daar anders over; Zij zeiden dat het niet met een knal begonnen was, maar met Chaos.
Wat is Chaos? Is het een goddelijk wezen of alleen maar een toestand, waarbij er niets was? Of was Chaos toen al hetzelfde als hoe wij het nu gebruiken (een rommelig zooitje)? Een gapende afgrond, een gapende leegte? Heeft Chaos leven geschapen uit het niets?
De oude Grieken waren van mening dat alle elementen die nodig waren om alles te scheppen er toen ook al waren. Uit die elementen is alles ontstaan en uiteindelijk is alles voorbestemd om weer terug te keren naar Chaos. Dit is een soort cyclus die zich telkens herhaalt: van Chaos naar orde en vervolgens weer terug naar Chaos.
Maar wie of wat was dan voor de Chaos? Tja daar hadden de Grieken ook geen antwoord op. Zij gingen er van uit dat er voor de Chaos nog geen tijd bestond en dus namen ze genoegen met de verklaring dat Chaos het startpunt was van de ontwikkeling van het heelal. De Grieken noemden alles wat bestaat, ‘Cosmos’. Cosmos is dus Chaos, waar nog niks een vaste vorm heeft. Maar Cosmos is zich aan het voorbereiden, aan het broeden. En vanaf dat moment, ging het razendsnel!
Uit de Cosmos kwamen namelijk 2 schepselen voort: Erebos en Nyx. Erebos was de god van de Duisternis en zijn Zus Nyx was de godin van de nacht. Samen kregen zij een dochter, Hemera (de dag) en een zoon Aether (het licht). Aether is niet alleen het licht, maar ook pure lucht, pure zuurstof die later door de Goden zou worden ingeademd. Vervolgens kregen zij nog twee kinderen: Gaia (de aarde) en Tartaros (de diepte in de aarde, de onderwereld).
Dit zijn elementaire oerprincipes, de oergoden. Hieruit zijn alle goden, helden en monsters uit de Griekse Mythologie voortgekomen.
Gaia baarde – overigens zonder dat hier een partner bij betrokken was – 2 zonen en 1 dochter: Pontos (de Zee), Ouranos (de Hemel) en Urea (de Bergen). Gaia en Uranus (die dus zowel de man als de zoon van Gaia was) paarden ook met elkaar en kregen zo zelf ook veel kinderen: de beroemde Titanen. 12 waren het er maar liefst: 6 zonen en 6 dochters (de vrouwelijke Titanen worden trouwens Titaniden genoemd). Eén van die zonen was Cronos : De TIJD.
Ook baarde Gaia 3 drielingen: 3 cyclopen (Donder, Bliksem en Argus) en 3 Hekatoncheiren (hierna te noemen: monsters met 50 hoofden en 100 armen).
Ouranos vond deze wezens zo lelijk dat hij ze terug in de baarmoeder van Gaia duwde. Gaia was hier natuurlijk niet blij mee! Ten eerste hield ze van haar kinderen ook al waren ze lelijk. Ten tweede had ze pijn in haar binnenste van de vechtende kinderen die immers samen 153 hoofden en 306 handen hadden! Gaia was ook boos op haar man. Hoe durfde hij haar zo te behandelen, ze was immers zijn moeder en zijn vrouw! Ze ging actie ondernemen, dit kon zo niet langer doorgaan!
De Wraak van Gaia
Gaia werkte 9 dagen en 9 nachten aan een wapen, een soort vlijmscherpe sikkel die ze verborg in een grot in de bergen. Vervolgens ging ze al haar kinderen af om te vragen of één van hen haar wilde helpen Ouranos te doden. Bijna iedereen vond dat te eng behalve Cronos. Cronos was de jongste zoon en hij was bereid haar te helpen in ruil voor de hemel. Bovendien had hij altijd al een haat voor zijn vader gevoeld.
Gaia en Cronos spraken af, dat als Ouranos ’s avonds thuis kwam – en Gaia wellustig zou bespringen – Cronos tevoorschijn zou komen om zijn vader te vermoorden. Het plan ging goed van start: Ouranos kwam thuis en Cronos kwam tevoorschijn en gebruikte de sikkel eerst om de edele delen van Uranus af te hakken om deze vervolgens met een grote zwaai in de zee te gooien. Uranus lag verzwakt op de grond en vervloekte zoon: Cronos zou hetzelfde overkomen als Ouranos, dus zijn eigen nakomelingen zou hem verraden en in het verderf storten!
In plaats van Ouranos te vermoorden, verbande hij zijn vader diep onder de grond, nog dieper dan de Tartaros. Daar zou hij zich tot in de eeuwigheid concentreren op de harde steenlagen en rotsen, in de hoop dat iemand ooit zou komen om een schacht te graven en hem eruit te laten. Dan zou men getuige zijn van een ontploffing van opgebouwde haat en woede! Was het ijdele hoop? Zou er ooit iemand zo dom zijn om Uranium uit de grond te gaan halen? Nee toch?……
Cronos sneed de buik van Gaia open om de cyclopen en de monsters met 50 hoofden en 100 handen te bevrijden. Omdat die toch gevaarlijk waren, sloot hij die op in grotten. Er was echter wel nog iets gebeurd met de edele delen van Uranus; Uit de bloedplas die uit het kruis van Uranus was ontstaan, kwamen levende wezens voort: de Furiën of wraakgodinnen (meedogenloosheid, jaloezie en wraakzucht), Nimfen en Giganten. Uit de Zee, waar de geslachtsdelen van Uranus in terecht waren gekomen, ontstond het allermooiste wezen ooit: Aphrodite. De Romeinen noemden haar Venus en ze wordt vaak afgebeeld op een schelp omdat ze die gebruikte om (naar met zegt in Cyprus) aan land te gaan.
Het gezag van Cronos was gelijk gevestigd en de broers en zussen van Cronos durfden natuurlijk niet meer tegen hem in te gaan. Moeder Gaia besloot het rustiger aan te gaan doen en trok zich terug in haar eigen rijk waar ze een rustig en relatief passief leven leidde. Cronos was de nieuwe oppergod. Rhea, de zus van Cronos, was hopeloos verliefd geworden op haar broer en die liefde was wederzijds. Het duurde niet lang of Rhea was zwanger van hun eerste kind. Ze was overgelukkig maar Cronos was er echter niet zo blij mee. Hij had natuurlijk de woorden van zijn vader in zijn hoofd: dat zijn eigen nakomelingen hetzelfde zouden doen als hij zijn vader aangedaan had. Toen Rhea haar eerste kind baarde – een dochter die ze Hestia noemde – griste Cronos de baby uit haar armen en slokte het kindje met huid en haar op. Daarna vertrok hij zonder iets te zeggen. Rhea was natuurlijk geschokt; Haar eens zo dappere Cronos was een paranoïde tiran geworden! Iedereen was bang voor hem en hij was bang voor zijn eigen kinderen! Cronos heerste in zijn eentje, pakte alles af van zijn broers en zussen en was eenzaam en pessimistisch. Keer op keer verslond hij de baby’s van Rhea: na Hestia ook nog Hera, Demeter, Hades en Poseidon.
De Wraak van Rhea
Toen was het genoeg! Rhea besloot het niet meer te pikken en toen ze weer zwanger was, besloot ze haar ouders (Uranus en Gaia) om raad te vragen. Uranus greep deze gelegenheid natuurlijk gelijk aan om zijn dochter advies te geven. En ook Gaia had natuurlijk al eerder – ahum – met dit bijltje gehakt. Er werd dan ook een briljant plan gesmeden!
Toen Rhea voelde dat ze bijna moest bevallen wikkelde ze een grote kei in doeken en deed net of dat haar nieuw geboren baby was. Cronos slokte het bundeltje zoals gewoonlijk in 1 keer door en vertrok. Gaia beviel daarna stiekem en liet haar zoon – die ze Zeus had genoemd – achter bij een geit en een paar nimfen (die uit de plas bloed van Uranus waren gekomen en dus haar zussen waren).
De geit voedde het jongetje met haar voedzame melk en de nimfen letten op hem en gaven hem Manna van de Essenboom. Zeus werd dus supergroot en sterk en toen hij 17 was vond Rhea dat het tijd werd dat hij een opleiding kreeg. Zeus was namelijk altijd aan het spelen en het dollen en aangezien hij heel sterk was gebeurde er wel eens een ongelukje. Ze vroeg haar nichtje Metis (dochter van Oceanus en Tethys) haar zoon het één en ander bij te brengen.
Zie hier een paar highlights uit het curriculum van Zeus:
- In het hart van anderen leren kijken
- Creatieve ideeën bedenken
- Een plan opzetten om de ideeën uit te kunnen voeren
- Het hoofd stuurt het hart en niet andersom (Eerst denken dan doen, hartstocht beteugelen voordat je actie onderneemt)
- Het hart gebruiken om daarmee anderen voor je te winnen (Joviaal zijn)
Toen Zeus al zijn lessen goed had geleerd, haalde Gaia hem over om zijn vader uit te schakelen; En dat ging als volgt: op een dag nam ze Zeus mee en stelde hem aan Cronos voor als de nieuwe wijnschenker. Cronos herkende Zeus natuurlijk niet en dronk de beker die Zeus hem had ingeschonken in 1 keer leeg. Hierin zat papaver waardoor Zeus misselijk en bedwelmd raakte. Cronos kotste de steen uit en vervolgens alle kinderen die hij eerder had opgeslokt. Na het laatste kind, viel hij in diepe slaap.
Zeus wilde dezelfde sikkel die Cronos had gebruikt om de geslachtsdelen van Uranus af te hakken nu gebruiken om het hoofd van Cronos af te houwen; Maar toen hij de sikkel wilde opheffen lukte dit niet! Hij was ineens te zwaar om op te tillen en leek wel verankerd in de aarde! De sikkel was door Gaia gemaakt en aan Cronos geschonken, en dus kon hij niet tegen hem gebruikt worden. En dus liet Zeus het even zo en ging feest vieren met zijn 5 broers en zusters die hij immers nog moest leren kennen! Met zijn zessen zouden ze een nieuwe orde vestigen. Ze zouden niet dezelfde fouten als hun ouders – de Titanen – maken. Nee ze zouden het heeel anders aanpakken! Daarom noemden ze zichzelf ‘Goden’ in plaats van Titanen.
Maar zolang Cronus nog leefde, was er het gevaar dat hij – en andere Titanen – het er niet bij zouden laten zitten. En dat was ook zo. Wat volgde was een grote oorlog, de strijd der Titanen. Het was een gigantische oorlog die zijn weerga niet kende. De oorlog duurde 10 jaar en Titanen, Goden en monsters vochten tegen elkaar in kamp Zeus en kamp Cronos. De krachten die daarbij werden gebruikt waren natuurlijk super groot en het zorgde ervoor dat de aarde beefde en de bergen vuur spuwde. Hele continenten verschoven en land scheurde en zo ontstonden er vele eilanden en de ‘wereldkaart’ zoals wij die nu kennen.
Kamp Cronos was zwaar in de meerderheid EN het waren natuurlijk oudere en doorgewinterde Titanen. De jonge onervaren Goden hadden het dus moeilijk in deze strijd en het zag er op een gegeven moment niet goed uit voor Zeus. Maar toen kreeg hij een gouden tip van zijn nichtje Metis: als hij de broers van Cronos zou bevrijden dan zouden ze hem misschien wel helpen in de strijd tegen Cronos. Je weet wel, dat waren die cyclopen met bliksemschichten en die types met 50 hoofden en 100 handen die nog steeds opgesloten zaten in de rotsen. Dit bleek een gouden zet want ze waren naast heel sterk ook nog eens heel gemotiveerd! Al snel leerde Zeus zelf ook de bliksemschichten goed gebruiken en zo wonnen de jonge Goden van de oude Titanen.
Zeus was de nieuwe leider en deelde straffen en beloningen uit aan zijn vijanden en vrienden door hen allemaal een taak of verantwoordelijkheid te geven. Zo kreeg zijn vijand en Titaan Atlas de taak om het hemelgewelf omhoog te houden (wat later door kunstenaars vervangen zou worden door de aardbol).
De onderwereld en de zee verdeelde hij tussen zijn broers Hades en Poseidon. Demeter kreeg de landbouw & gewassen, Hestia kreeg huis en haard terwijl hij Hera tot vrouw koos en haar de Hemel schonk. Zij is de Koningin aan zijn zijde en tot haar domein behoren ook het huwelijk, geboorte & moederschap en alles wat vrouwelijk is. We zullen nog veel van deze nieuwe generatie horen, want ook al hadden ze goede bedoelingen, we weten dat er nog bijzonder veel gedoe aankomt. De reden van dit gedoe is voornamelijk dat de jonge Goden ervoor kozen om menselijker te worden en mensen zijn nu eenmaal eeeeh, menselijk….
Wat is nu de moraal van dit verhaal en wat zien we allemaal terug in deze mythologische beschrijving van het ontstaan van de aarde?
Eerst was er de Cosmos waarin Chaos de eerste vormen van leven voortbracht: oerwezens en principes van licht en donker. Die brachten weer nieuwe wezens voor waardoor de complexiteit van het leven steeds groter werd. Het vuur van de strijd zorgde letterlijk voor nog meer vruchtbaarheid en nog meer variëteit aan leven. Per generatie kwamen er soorten en vormen bij. En dit zorgt voor groei, ontwikkeling en uiteindelijk ook weer tot ondergang en een nieuw begin.
Verder kun je nog meepikken dat:
- Niks kan blijven zoals het is, ook al wil je het nog zo graag
- Er uit duisternis en leegte wel degelijk dingen ontstaan: Chaos lijkt dus inderdaad ook een systeem te zijn
- Alles een mannelijke en vrouwelijke tegenhanger heeft, of een andere dualiteit (zoals licht en donker)
- Je nooit moet spotten met vrouwen of ze moet onderschatten
Maar … we zien de Dwaas toch niet als de grimmige man die zijn kinderen in de baarmoeder van zijn vrouw Gaia terugduwde omdat hij ze te lelijk vond???
Nee inderdaad. De Dwaas past in dit opzicht meer bij de ‘situatie’ of de ‘toestand’ waarin dit verhaal zich afspeelt. De Dwaas heeft het cijfer 0 en staat aan het begin maar toch is het ook niet helemaal het begin! Zijn plek is net iets voor het begin. Dus voordat de cosmische klok begon te tikken toen het nog Chaos was. Alle elementen waren aanwezig maar niemand deed er nog echt iets mee. De elementen zitten nog in de knapzak van de Dwaas. De Dwaas is niets en tegelijkertijd alles wat was, is en ooit zal zijn.
Toen de tijd er eenmaal was, kwam alles in een stroomversnelling! De tijd is eigenlijk begonnen toen ‘ie werd geboren (Cronos). En alle Goden die vanaf toen werden geboren, waren niet alleen maar elementen of oertoestanden. Nee er kwam diepte in: karakter, individualiteit, grillen, dromen, daden en een heleboel concepten die wij nu ‘gewoon’ vinden maar die toch ergens begonnen moesten zijn. Kortom: betekenis! Het ontstaan van vorm uit gedachten.
Astrologisch gezien staat Uranus voor een soort ‘wakker schudden’. Voor plotselinge veranderingen, gebeurtenissen en… chaos. Met de bedoeling dat uit de chaos iets innovatiefs ontstaat. Wanneer we kijken naar de Dwaas, die niks weet maar ongewild en ongemerkt wijze dingen kan zeggen en grote veranderingen teweeg kan brengen, dan past dit goed bij de Dwaas en zijn archetype dat we tegenkomen in de verhalen zoals bijvoorbeeld Parsifal. De Dwaas kan alleen maar groeien, alleen maar vooruit gaan en deze energie is niet tegen te houden. De invloed van Uranus wordt vaak gezien als creatief, excentriek, vernieuwend en soms ook opstandig en rebels. Het is een echte ‘out of the box’ type.
Omdat alles begint uit chaos en ook weer terugkeert naar Chaos, kan deze kaart aan het begin, het eind en overal tussendoor geplaatst worden. Want niks kan hetzelfde blijven. De Dwaas is het vonkje, de levensadem die iets in gang zet, terwijl ze nog net de toestand is dat er niks is… Die levensadem, of Ruach die volgens de Kabbalah wordt toegekend aan de Dwaas is de Aether uit het verhaal van de Griekse schepping, de zuurstof die alle goden later zouden gaan inademen. Daarom correspondeerde de Dwaas volgens de Golden Dawn met het element Lucht.
Eén gedachte over “Chaos, Uranus en… De Dwaas!”